Stick to the plan!

2022 is voor mijn gevoel voorbij gevlogen. Veel diverse werken, waar we als veiligheidsteam in zowel tender-, ontwerp- en realisatiefase een bijdrage mochten leveren. Ik ben dan ook ontzettend trots op het team dat jullie op gevraagde, maar ook ongevraagde momenten adviseert en ondersteunt.

“Stick to the plan!” stond centraal in ons plan: Doen wat we zeggen. Werken vanuit onze mooie basis die afgelopen jaren samen is ontwikkeld.Hier zit meteen een van de grootste uitdagingen richting onze klanten, partners, leveranciers en onderaannemers: (duidelijk) zeggen wat we doen!Het betrekken en aan de hand nemen van de keten was dan ook een van de speerpunten in 2022.​​​​​​​De energie die we hier gezamenlijk in hebben gestoken spreidt zich als een olievlek binnen de keten. We zien bij de veiligheidscertificeringen (Safety Culture Ladder volgens de Veiligheid in Aanbesteding) en ons verwachtingspatroon (onze VHB veiligheidslat) dat steeds meer partijen volgen, gezamenlijk wordt opgetrokken en dat de resultaten verbeteren, al is dat (helaas) niet altijd direct zichtbaar. ​​​​​​​

​​​​​​​Afgelopen jaar is er op gebied van veiligheid en gezondheid veel gebeurd. Zowel in positieve zin als helaas ook in negatieve zin. Zo hebben zich toch behoorlijk wat incidenten plaatsgevonden op onze projecten. Van struikelen tot het bezwijken van een constructie. In totaliteit hebben zich 10 verzuimincidenten voorgedaan (waarvan 8 bij onze onderaannemers). Voor de beeldvorming, in 2021 waren dit er 3 (waarvan 2 bij onze onderaannemers). Blijf daarom samen doorgaan, trek samen op. Zeggen wat we doen én doen wat we zeggen! We willen immers allemaal elke dag weer veilig en gezond naar huis.

​​​​​​​De incidenten van afgelopen jaar hebben ook mijn ogen weer geopend. Een ongeluk kan écht in een klein hoekje zitten. Er vonden meerdere verstap-, glij- of struikelincidenten met een aantal dagen verzuim plaats en een val van ca. 90 centimeter hoogte, waarbij letsel met langdurig herstel het gevolg is. Een heftige gebeurtenis die veel impact heeft gemaakt, is het incident op project de BOK. Wat mij vooral bij blijft is hoe adequaat onze organisatie in die situatie gehandeld heeft. Vanuit het projectteam en het management is direct actie ondernomen en de juiste begeleiding in het vervolgtraject georganiseerd.

De incidenten hebben mij ook aan het denken gezet. We doen zóveel goed, zijn continue aan het verbeteren en doen er elke dag alles aan om veilig en gezond te kunnen werken, maar toch vinden er meer incidenten plaats. Wat kunnen we hier gezamenlijk nog aan doen? Wat kan ons Veiligheidsteam hier nog aan doen? Kunnen we deze momenten en situaties uitbannen?Ik ben er van overtuigd dat een groot deel van deze gebeurtenissen voorkomen kan worden. Maar dan moeten we er écht met elkaar voor gaan, ons bewust zijn van de gevolgen én durven opstaan als je niet veilig kan werken, ook als je gevoel zegt dat het niet veilig is! We moeten niet zomaar afwijken van afspraken/plannen, risico’s zelf blijven afwegen, deze risico’s (zichtbaar of gevoel) met elkaar bespreken en géén onveilige handelingen meer uitvoeren. Want 9 van de 10 keer zeggen we na een incident: ‘ja dom van me, had ik gewoon niet zo moeten doen!’.  Kreten als ‘Domme pech’, ‘het hoort erbij’ en vergelijkbare uitspraken gaan wat mij betreft dan ook niet op.

Wat we afgelopen 2 jaar met het WAVE-Team steeds meer onder de aandacht brengen is ons eigen gedrag. Ons gedrag met de veelal onbewuste afwegingen om ‘ff snel’, niet goed doordacht of afwijkend op wat er afgesproken is iets te doen waardoor het nét op dat moment mis kan gaan. Niemand maakt bewust de keuze om een groot risico te nemen en zichzelf en/of collega’s in gevaar te brengen.Juist dit gedrag van onbewuste patronen veranderen  is de weg van de lange adem. Een verandering die we heel graag direct zouden willen zien, maar niet eenvoudig te bereiken is. Deze nieuwe (bewuste) patronen moeten de oude (onbewuste) patronen wegslijten en door de herhaling weer onbewuste patronen worden. Er is geen routekaart of plan om dit eenvoudig te realiseren. Wat ik wel weet is dat we iedereen binnen onze organisatie, maar ook daarbuiten hard nodig hebben! Blijf kritisch, blijf eerlijk, bespreek je gevoel, spreek elkaar aan en bedenk goed wat je gaat doen (LMRA).

Ook dit jaar gaat ons WAVE-Team door met het Brain Based Safety-programma. Na een goede evaluatie, mede dankzij concrete feedback uit onze organisatie, zetten we de volgende stap in het programma. Met het WAVE-Team bezoeken we de projecten en gaan we de theorie overbrengen naar al onze collega’s van de bouwplaats. Met elkaar gaan we in gesprek over gedrag en hoe we dit samen beïnvloeden. Met als doel incidenten te voorkomen door inzicht te geven in ons gedrag en handelen.

Wat energie geeft is dat we afgelopen jaar mooie stappen hebben gezet in het verder versterken van onze veiligheidscultuur. Zo heeft VSF trede 4 op de Safety Culture Ladder bereikt, een echte topprestatie! Heeft VHB trede 5 weten te verstevigen en slagen we er samen steeds meer in om de keten (opdrachtgevers, partners, leveranciers en onderaannemers) te betrekken.  Met name bij dit laatste is het leuk om te zien dat er vanuit de projecten en Business Units meer eigen initiatief wordt genomen om nét dat stapje extra te zetten. Door bijvoorbeeld klanten te ondersteunen bij het behalen van een betere positie op de Safety Culture Ladder en met ’collega aannemers te spreken over veiligheidsinitiatieven waarmee we werken naar meer eenduidige ‘standaard’ werkwijzen in de markt. Ook dit veiligheidsmagazine ‘Veilig Vooruit!’ geeft een zetje in de juiste richting. Het magazine roept vragen op van collega aannemers, opdrachtgevers en leveranciers, zij geven aan graag met ons te willen werken aan het verder verbeteren van de veiligheid binnen de sector.

Komend jaar zetten we de lijn met afgelopen jaar door, kortom: Stick to the plan!

We voeren minimale veranderingen door; we doen wat we zeggen (onze basis hanteren) en zeggen wat we doen (blijven meenemen van de keten in onze verwachtingen). Dit moet de juiste tendens geven om onze projecten veilig te (kunnen blijven) realiseren. Met steeds meer leveranciers, onderaannemers en bijkomende nationaliteiten en dus (veiligheids)culturen op onze projecten een gigantische uitdaging waar we met elkaar de schouders onder blijven zetten.

Tot slot rest mij nog de vraag aan jullie allemaal: Kan ik op jou rekenen als Veiligheidsleider?

Laten we er wat moois van maken dit jaar;  een veilig en gezond 2023!